Beter leesonderwijs begint met rijke teksten

Ben je vaak uren kwijt met het zoeken naar goede leesteksten? En merk je regelmatig dat de tekst die je uiteindelijk hebt gevonden, toch niet helemaal werkt in de klas? Gelukkig kan het anders. Met rijke teksten haal je het maximale uit je leesonderwijs. En nee, je hoeft het wiel niet zelf uit te vinden. Atlantis biedt je een uitgebreide bron aan rijke teksten.

Zo herken je een rijke tekst

Rijke teksten zijn veel meer dan gewoon leuke verhalen of informatieve teksten. Het zijn teksten die prikkelen, uitdagen en nieuwsgierigheid opwekken. Maar wat maakt een tekst nou écht rijk?

Kenmerken van rijke teksten

• Ze zijn authentiek en origineel. 
• Ze bevatten gevarieerd en uitdagend taalgebruik, inclusief onbekende woorden, signaal- en verbindingswoorden en abstract en figuurlijk taalgebruik.
• Ze bieden ruimte voor interpretatie en verdieping.
• Ze verbinden nieuwe en bekende informatie.
• Ze hebben een logische opbouw en heldere structuur.^1,2

In tegenstelling tot rijke teksten missen verarmde teksten deze elementen. Ze zijn vaak oppervlakkig en vereenvoudigd, en daardoor minder aantrekkelijk. Het gevolg? Kinderen leren minder, ervaren minder leesplezier en ontwikkelen zich minder snel.

Rijke taal, hoe ziet dat eruit?

Teksten uit promotieonderzoek Land (2009).

Waarom rijke teksten werken 

Zou je zelf een tekst lezen die je niet interesseert, verrast of iets leert? Natuurlijk niet! Toch komen zulke verarmde, oppervlakkige en onaantrekkelijke teksten wel veel voor in het onderwijs – op de plek waar je kinderen juist wilt klaarstomen voor een leven vol leesvaardigheid en leesplezier. Verarmde teksten zijn problematisch voor álle kinderen, maar zeker voor kinderen bij wie die taalarmoede thuis niet wordt gecompenseerd.³

Rijke teksten lees je omdat je ergens meer over te weten wilt komen, of omdat je graag wilt genieten van een mooi verhaal. Je leest ze omdat je ze wílt lezen – niet enkel omdat je er opdrachten bij moet maken. Het regelmatig lezen van rijke teksten heeft grote voordelen: 

• Meer leesbegrip: verarmde teksten staan vol korte zinnetjes zonder signaal- en verbindingswoorden. Zeker zwakkere lezers zijn hier niet bij gebaat: ze moeten nu zelf de verbanden zien te leggen, wat het leesbegrip en de kennisopbouw niet ten goede komt. In rijke teksten worden ze ondersteund bij het lezen door de logische opbouw en heldere structuur.²

• Meer kansengelijkheid: vooral ‘taalarme’ kinderen profiteren van het gevarieerde taalgebruik en de kennis die rijke teksten bieden. 

• Meer leesplezier: rijke teksten zijn zo geschreven dat je ze niet wilt wegleggen. En dat leidt tot betere resultaten en meer leesplezier. 

Hoe Atlantis lezen verrijkt 

De leesmethode Atlantis voor groep 4 t/m 8 maakt werken met rijke teksten eenvoudig. Elke les bevat zorgvuldig gekozen teksten die kinderen motiveren en uitdagen. Daarbij horen opdrachten die aansluiten op de inhoud van de tekst. De inhoud staat altijd centraal, en niet een leesstrategie of woordcategorie. Al komen alle aspecten van technisch lezen natuurlijk wél aan bod in de methode!

Met Atlantis krijg je: 

• teksten en opdrachten die je direct kunt inzetten; 
• differentiatiemogelijkheden voor alle leesniveaus in de klas; 
• een thematische aanpak die kinderen motiveert.

Met Atlantis combineer je het beste van twee werelden: het gebruik van rijke teksten én het gemak van een methode. 

Zelf starten met rijke teksten? 

Ontdek zelf hoe Atlantis jouw leesonderwijs kan verrijken. Vraag vandaag nog een gratis zichtzending aan en ervaar de kracht van rijke teksten in jouw klas. 

Vraag een gratis zichtzending aan

Bronnen

¹ Rijke teksten en wereldoriëntatie op slo.nl, geraadpleegd op 30 december 2024.

² Wat zijn rijke teksten op rijketeksten.org, geraadpleegd op 30 december 2024 (inmiddels achter betaalmuur).

³ Rijke teksten bestaan niet door Erna van Koeven op jws.nl, geraadpleegd op 30 december 2024.