Letters en klanken: de verborgen uitdaging in groep 3
Het aanleren van het alfabet is niet voldoende om kinderen te leren lezen. Kinderen moeten ook weten welke klanken bij de letters horen. Daarom is het belangrijk dat ze in groep 3 direct leren dat dezelfde letter niet altijd hetzelfde klinkt. Helaas komt dat verschil in de meeste methodes niet aan bod, wat leidt tot verwarring.
Inhoud |
Wat je hoort, is niet altijd wat je leest
Sommige woorden zijn klankzuiver. In die gevallen komt de uitspraak van het woord volledig overeen met de schrijfwijze, zoals bij kat, zes en maan. Maar veel woorden zijn niet klankzuiver. De letters klinken binnen het woord anders dan hoe je afzonderlijke letters zou verklanken. Denk aan woorden als ze en zeven, waarin de letter e niet klinkt als /èh/ in zes, maar als /uh/ of /ee/. En soms wordt één klank op verschillende manieren geschreven: de a in jaren klinkt hetzelfde als de aa in jaar.
De valkuil van traditionele methodes
Al die verschillende letter-klankcombinaties maken leren lezen ingewikkeld. Veel methodes leren kinderen alleen dat de letter e klinkt als /èh/. Dat maakt het leren lezen in het begin overzichtelijker, maar als ze vervolgens woorden of namen tegenkomen waarvoor dit niet opgaat, raken ze in de war. Denk aan leerlingen als Janne en Elif, die een e in hun naam hebben die niet klinkt als /èh/. Wat kinderen leren in traditionele leesmethodes komt simpelweg niet overeen met de taal waarmee ze omringd worden. Die onterecht vereenvoudigde aanpak maakt het leesproces daardoor niet makkelijker, maar juist moeilijker! Het zorgt ervoor dat kinderen hun eerste leeslessen later weer moeten ‘afleren’. Dat moet toch anders kunnen?
Hoe Atlantis Start verwarring voorkomt
De methode Atlantis Start voor groep 3 kiest voor een andere benadering. Vanaf dag één leren kinderen dat er een verschil bestaat tussen de naam van een letter en de verschillende klanken die bij die letter horen. Omdat de meeste kinderen het alfabet al kennen, noemen we de letters bij hun alfabetnaam. De letter e noemen we dus /ee/ – zoals in het alfabet – en niet /èh/. Zo sluiten we aan bij wat ze al kennen. Bovendien – en dit is het grote verschil met huidige methodes – benoemen we meteen dat de letter e óók anders kan klinken dan /ee/: als /èh/ of /uh/. Ook dát sluit aan bij de voorkennis van kinderen, zoals de uitspraak van hun eigen naam en van andere woorden die ze regelmatig gebruiken.
Als je het verschil tussen letters en klanken direct uitlegt, voorkom je veel verwarring en frustratie bij kinderen en leren ze met meer vertrouwen lezen. Ze lopen minder snel vast en ontwikkelen daardoor niet alleen hun technische leesvaardigheid, maar ook hun leesmotivatie en leesplezier.
Lees ook: Boom, roos… tijd voor iets nieuws? |
Klankbewustzijn als sleutel tot leesvaardigheid
Natuurlijk hoeven kinderen niet alles meteen te onthouden, maar het helpt hen om te weten dat letters en klanken niet altijd een-op-een verbonden zijn. Zo krijgen ze een completer en realistischer beeld van onze taal. Dit versterkt hun taalbewustzijn en maakt het makkelijker om fonetische regels te leren – regels die hen helpen om woorden correct te spellen, ook als ze niet klankzuiver zijn.
Lees ook: Leesuitval in groep 3: slechts lezers of… slecht leesonderwijs? |
Atlantis Start: een vliegende leesstart
Atlantis Start legt dus niet alleen een sterke basis voor het lezen, maar geeft kinderen ook de kennis die ze nodig hebben om daar snel en met zelfvertrouwen op voort te bouwen. Bovendien sluit de methode nauw aan bij de dagelijks taalervaringen van kinderen. Wil je dit zelf ervaren? Vraag een gratis zichtzending aan en ontdek hoe Atlantis Start het verschil maakt.
