Taal speelt een rol bij álle vakken. Maar wat als een leerling zijn lesboek niet begrijpt? Dan wordt leren lastig. Kinderen met leesproblemen lopen daardoor vaak ook bij andere vakken achter. Hoog tijd dus voor wat extra aandacht voor leesbegrip!
Inhoud |
Een tekst over koraal… maar wie snapt ‘m?
Begrijpend lezen is misschien wel de grootste horde voor schoolsucces. Kinderen die hier moeite mee hebben, lopen vaak bij alle vakken vast. Niet omdat ze niet slim zijn, maar omdat ze hun boeken en toetsen niet begrijpen.
Stel je voor: een leerling die nog nooit van koraal heeft gehoord, moet een tekst lezen over het belang van koraalriffen. Technisch lezen lukt misschien wel, maar de inhoud blijft onduidelijk. Zonder achtergrondkennis is het bijna onmogelijk om de tekst te begrijpen.
Een leerling die wél weet wat koraal is, heeft meer houvast. Zijn brein heeft al ‘kapstokjes’ waar nieuwe informatie aan kan blijven hangen. Kennis wordt namelijk opgeslagen als een netwerk van woorden en ideeën die met elkaar verbonden zijn.
Het kind mét achtergrondkennis kan de nieuwe informatie dus koppelen aan wat hij al weet, terwijl het kind zonder kapstokjes verdwaalt in de tekst.
Lees ook: Gun je leerlingen het beste: geef kennisrijk onderwijs |
Bied leerlingen kapstokjes voor meer begrip
Wil je je leerlingen écht vooruithelpen? Zorg dan dat ze vóór het lezen al beschikken over de juiste achtergrondkennis en woordenschat. Begin met peilen wat je groep al weet en bespreek daarna samen de belangrijkste begrippen. Zo groeit het netwerk in hun hersenen en krijgt ieder kind voldoende kapstokjes om de tekst te begrijpen. Als je dit bij elke tekst doet, breid je stap voor stap de wereldkennis én de woordenschat van je groep uit.
Schooltaal: een verborgen struikelblok
Besteed bij het uitbreiden van de woordenschat ook aandacht aan schooltaal: woorden zoals tenzij en desondanks. Kinderen komen die woorden buiten school zelden tegen, maar in schoolboeken wel regelmatig.
Als een leerling een opdracht of toets niet goed maakt, hoeft dat dus niet aan het begrip van de leerstof te liggen. Het kan ook komen door de vraagstelling. Want wie de woorden in de vraag niet begrijpt, kan ook niet het juiste antwoord geven.
Lees ook: Woordjes stampen? 3 praktische tips voor succesvol woordenschatonderwijs |
Losse teksten? Losse kennis
Werken aan wereldkennis en woordenschat kan – en móét – bij ieder vak. In de leesles zou je verwachten dat dit vanzelfsprekend is, maar dat is lang niet altijd zo.
In sommige methodes lezen kinderen steeds losse teksten, waarbij de inhoud ondergeschikt is aan de leesstrategie die geoefend wordt. Elke tekst gaat weer over een ander onderwerp. Het gevolg? Slechts een minimale uitbreiding van kennis en woordenschat, en daarna verdwijnt het onderwerp uit beeld.
Zonde, want zo hebben teksten nauwelijks toegevoegde waarde. En waarom zou je een tekst lezen die je niks te bieden heeft? Dat werkt allesbehalve motiverend.
Bouw verder op wat leerlingen al weten
De oplossing? Werken met thema’s! Zo bouw je stap voor stap aan de wereldkennis en woordenschat van je leerlingen. Je sluit steeds aan bij wat ze al weten en breidt dat verder uit. Hun kennisnetwerk groeit, waardoor je geleidelijk het niveau van de teksten kunt verhogen. Je klas heeft tenslotte al kapstokjes om nieuwe informatie aan op te hangen.
Thematisch werken maakt lezen bovendien relevant. Niet de leesstrategie, maar de inhoud staat steeds centraal. Leerlingen ervaren de teksten daardoor als waardevol: ze lezen om een verhaal te volgen of iets nieuws te leren. Dat vergroot hun motivatie – en motivatie is de sleutel tot betere leesvaardigheid.
Zo werkt Atlantis aan echt leesbegrip
De leesmethode Atlantis werkt thematisch met vier blokken per jaar. Die thema’s sluiten aan bij vier wereldoriënterende belevingsgebieden: andere plaatsen en tijden, wetenschap en techniek, mens en natuur en cultuur en maatschappij. Zo zijn er volop interessante thema’s voor élke leerling.
In elk blok staat de inhoud van de teksten centraal. Kinderen weten steeds waaróm ze lezen. Dat maakt lezen leuker, met alle voordelen van dien. Want wie met plezier leest, leest vaker. En wie vaker leest, leest sneller en gemakkelijker.
Het uitgangspunt van Atlantis is dan ook simpel: betere AVI-scores volgen bijna vanzelf als kinderen met plezier lezen. Dat merk je in alles: de thematische aanpak, de wekelijkse leesplezierles, de tijd voor voorlezen en vrij lezen en de rijke teksten in álle lessen. Atlantis laat zien dat leesbegrip, plezier en techniek elkaar versterken. Zo groeien niet alleen de AVI-scores van je klas, maar ook hun leesplezier en zelfvertrouwen.
Lees ook: Atlantis: drie pijlers voor motiverend leesonderwijs |
Ontdek Atlantis zelf!
Met een gratis zichtzending kun je drie maanden lang aan de slag met de papieren materialen én de software van Atlantis. Zo maak je op je gemak kennis met de methode.
Vraag gratis zichtzending aan Ontdek alles over Atlantis
